Pantomograf
Wszystkie testy zostały wykonane przy pomocy zestawu fantomów Pro-Dent firmy Pro-Project. Niniejsza instrukcja odnosi się do stomatologicznych apratów pantomograficznych firmy Cefla sc MyRay Hyperion MFT i X7 z cyfrowym systemem obrazownia jednak może być również wykorzystywana podczas wykonywania testów podstawowych rentgenowskich aparatów stomatologicznych innych producentów. Wszystkie obrazy uzyskane w trakcie wykonywania testów należy przechowywać w pamięci komputera natomiast zapisy dotyczące wyników testu w formularzach własnych lub przygotowanych przez firmę Pro-Project (Pobierz).
Dla aparatów pantomograficznych należy wykonywać test powtarzalności zaczernienia obrazu (co miesiąc) oraz test rozdzielczości wysoko i niskokontrastowej (co sześć miesięcy).
Przejdź do opisu testu:
1. Powtarzalność zaczernienia obrazu.
2. Rozdzielczość wysoko i niskokontrastowa.
1. Powtarzalność zaczernienia obrazu.
Test należy wykonywać co miesiąc.
1) Za pomocą taśmy (najlepiej zastosować plaster samoprzylepny zakupiony w aptece) zamocować dodatkowy filtr miedziany na obudowie lampy RTG jak na rysunku 1.1.
2) Wyciągnąć gryzak i umieścić jedynie podpórkę pod brodę tak by znalazła się w pozycji maksymalnie opuszczonej (rysunek 1.2). W razie problemów z wykonaniem powyższych czynności należy poluzować pokrętło umieszczone na spodzie pokrywy.
Rysunek 1.2.
3) Na podpórce ustawić fantom Pro-Dent Alpha tak by znalazł się na jej środku jak najbliżej panelu wyboru, w pozycji możliwie najbardziej prostopadłej do podłogi, a ścięty róg znajdował się po prawej stronie (rysunek 1.3).
Rysunek 1.3.
4) Wybrać badanie FRONTAL (‘PRZÓD’) z kategorii badań panoramicznych (PAN) jak na rysunku 1.4 i ręcznie ustawić parametry np. 70 kV, 4 mA. Należy zapamiętać lub zapisać sobie te parametry (np. w formularzu testu) ponieważ stosowane będą przy każdym kolejnym wykonywaniu testu powtarzalności ekspozycji.
Rysunek 1.4. Przykładowy wygląd panelu sterującego.
1. Kontrolka gotowości powinna świecić się stale. W przeciwnym przypadku należy zacisnąć podpórki skroniowe.
2. Wybór kategorii badania – w przypadku testu powtarzalności ekspozycji należy wybrać kategorię ‘PAN’.
3. Wybór rodzaju badania – w przypadku testu powtarzalności ekspozycji należy FRONTAL (‘PRZÓD’).
4. Przycisk pozwalający na wybór konkretnego parametru. W celu zmiany wartości należy po wybraniu interesującego parametru nacisnąć strzałkę 3. lewą by zmniejszyć lub prawą by zwiększyć wartość parametru.
5. Ustawienie linii kła.
6. Przykładowe parametry, które można używać przy wykonywaniu testu powtarzalności ekspozycji.
5) Linię kła (za pomocą symboli strzałek bocznych na panelu) ustawić możliwie najbliżej środka grubości fantomu Pro-Dent Alpha (rysunek 1.5).
Rysunek 1.5.
6) Wykonać ekspozycję i zapisać otrzymany obraz jako test bazowy. W każdym kolejnym miesiącu, wykonując test należy porównywać otrzymany obraz z obrazem testu bazowego. Jeżeli zaczernienie kolejnych schodków obrazu testowego odpowiada zaczernieniu kolejnych schodków obrazu bazowego to test jest oceniony pozytywnie.
Rysunek 1.6. 1,2,3 – Kolejne schodki.
Rysunek 1.7. Powtarzalność zachowana. Obraz otrzymany w trakcie wykonywania testu powtarzalności (obraz prawy) pokrywa się z obrazem z testu bazowego (obraz lewy).
Rysunek 1.8. Powtarzalność niezachowana. Obraz otrzymany w trakcie wykonywania testu powtarzalności (obraz prawy) nie pokrywa się z obrazem z testu bazowego (obraz lewy). Schodek 2 obrazu otrzymanego odpowiada zaczernieniem schodkowi 1 obrazu bazowego.
Rysunek 1.9. Powtarzalność niezachowana. Obraz otrzymany w trakcie wykonywania testu powtarzalności (obraz prawy) nie pokrywa się z obrazem z testu bazowego (obraz lewy). Schodek 1 obrazu otrzymanego odpowiada zaczernieniem schodkowi 2 obrazu bazowego.
2. Rozdzielczość wysoko i niskokontrastowa.
Test należy wykonywać co 6 miesięcy.
1) Za pomocą taśmy (najlepiej zastosować plaster samoprzylepny zakupiony w aptece) zamocować dodatkowy filtr miedziany na obudowie lampy RTG jak na rysunku 2.1.
Rysunek 2.1.
2) Wyciągnąć gryzak i umieścić jedynie podpórkę pod brodę tak by znalazła się w pozycji maksymalnie opuszczonej (rysunek 2.2). W razie problemów z wykonaniem powyższych czynności należy poluzować pokrętło umieszczone na spodzie pokrywy.
Rysunek 2.2.
3) Na podpórce ustawić fantom Pro-Dent Gamma tak by znalazł się maksymalnie po lewej stronie i jak najbliżej panelu wyboru, w pozycji możliwie najbardziej prostopadłej do podłogi, a ścięte rogi znajdowały się na górze (rysunek 2.3).
Rysunek 2.3.
4) Wybrać badanie FRONTAL (‘PRZÓD’) z kategorii badań panoramicznych (PAN) jak na rysunku 2.4 i ręcznie ustawić parametry np. 70 kV, 4 mA. Należy zapamiętać lub zapisać sobie (np. w formularzu testu) te parametry ponieważ stosowane będą przy każdym kolejnym wykonywaniu tego testu.
1. Kontrolka gotowości powinna świecić się stale. W przeciwnym przypadku należy zacisnąć podpórki skroniowe.
2. Wybór kategorii badania – w przypadku testu rozdzielczości należy wybrać kategorię ‘PAN’.
3. Wybór rodzaju badania – w przypadku testu rozdzielczości należy FRONTAL (‘PRZÓD’).
4. Przycisk pozwalający na wybór konkretnego parametru. W celu zmiany wartości należy po wybraniu interesującego parametru nacisnąć strzałkę 3. lewą by zmniejszyć lub prawą by zwiększyć wartość parametru.
5. Ustawienie linii kła.
6. Przykładowe parametry, które można używać przy wykonywaniu testu rozdzielczości.
Rysunek 2.4. Przykładowy wygląd panelu sterującego.
5) Linię kła (za pomocą symboli strzałek bocznych na panelu) ustawić możliwie najbliżej przeźroczystej części fantomu Pro-Dent Gamma (rysunek 2.5).
6) Wykonać ekspozycję i zapisać otrzymany obraz jako test bazowy (rysunek 2.5). Ustawić odpowiednie powiększenie obrazu i ocenić największą rozróżnialną ilość par linii (rozdzielczość przestrzenna powinna zawierać się między 1,6 a 3,0) oraz ilość obiektów widocznych po ich lewej stronie (rozdzielczość niskokontrastowa – rysunek 2.6). Ocenę to wykonuje się tak jak dla aparatu punktowego (kliknij tutaj). Wartość rozdzielczości powinna być stała przy każdorazowym wykonaniu testu.
Rysunek 2.6.
Rysunek 2.7 1 –widoczne elementy rozdzielczości niskokontrastowej, 2 – ostatnia rozróżnialna para lini (rozdzielczość przestrzenna).