aktualne przepisy prawne
- Ustawa z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo Atomowe ( t. j. Dz. U. z 2024 r. , poz. 1277)
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 12 grudnia 2022 r. w sprawie testów eksploatacyjnych urządzeń radiologicznych i urządzeń pomocniczych (Dz. U. z dnia 27 grudnia 2022 r., poz. 2759)
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 sierpnia 2021 r. w sprawie dokumentów wymaganych przy składaniu wniosku o wydanie zezwolenia na wykonywanie działalności związanej z narażeniem na działanie promieniowania jonizującego albo przy zgłaszaniu wykonywania tej działalności (Dz. U. z 2021 r. poz. 1667)
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 stycznia 2023 r. w sprawie warunków bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego dla wszystkich rodzajów ekspozycji medycznej ( Dz. U. z 2023 r. , poz. 195)
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 września 2024 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego dla wszystkich rodzajów ekspozycji medycznej (Dz. U. z 2024 r. , poz. 1470)
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 marca 2019 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą (Dz. U. z 2022 r. poz. 402)
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 sierpnia 2006 r. W sprawie szczegółowych warunków bezpiecznej pracy z urządzeniami radiologicznymi (Dz. U. Nr 180 poz. 1325)
Jedną z najistotniejszych różnic między starym, a nowym rozporządzeniem jest zmiana częstotliwości wykonywania testów specjalistycznych w stomatologii. Zgodnie z wnioskami środowiska lekarskiego uległa ona częściowemu zmniejszeniu i przedstawia się następująco:
- aparaty do zdjęć wewnątrzustnych (punktowych) – co najmniej raz na 24 miesiące
- aparaty do zdjęć panoramicznych – co najmniej raz na 12 miesięcy
- tomografy wiązki stożkowej (CBCT) – co najmniej raz na 12 miesięcy
- monitory opisowe – co najmniej raz na 12 miesięcy
Dla przykładu:
Aparat do zdjęć wewnątrzustnych, który miał testy wykonane 05.05.2021 roku następny raz musi być przetestowany do dnia 05.05.2023 roku, czyli nie później niż 24 miesiące od daty poprzedniego testu.
Aparat do zdjęć panoramicznych (CBCT), który miał testy wykonane 01.06.2022 roku następny raz musi być poddany testom nie później niż na 12 miesięcy licząc od tej daty, czyli 01.06.2023.
Różnice w zakresie testów podstawowych urządzeń RTG z pewnością ucieszą właścicieli małych pracowni wyposażonych jedynie w aparat do zdjęć wewnątrzustnych. Niestety w przypadku pantomografów oraz zwłaszcza tomografów CBCT ilość testów została zwiększona. Wynika to z konieczności sprawdzania stacji opisowych i przeglądowych (monitorów na których oglądane są zdjęcia RTG) oraz wprowadzenia licznych testów dla tomografii CBCT. Poniżej zestawiono wszystkie testy podstawowe, które należy przeprowadzać dla poszczególnych typów aparatów wraz z częstotliwością ich wykonywania.
Aparaty do zdjęć wewnątrzustnych (punktowych):
Powtarzalność zaczernienia obrazu – co miesiąc
Rozdzielczość wysoko i niskokontrastowa – co 6 miesięcy
Aparaty do zdjęć panoramicznych:
Powtarzalność zaczernienia obrazu – co miesiąc
Rozdzielczość wysoko i niskokontrastowa – co 6 miesięcy
Cyfrowy system obrazowania (monitory):
Warunki oglądania obrazów – w każdym dniu wykorzystywania monitora przed rozpoczęciem pracy Jakość obrazu – w każdym dniu wykorzystywania monitora przed rozpoczęciem pracy
Progowy kontrast wyświetlonego obrazu – w każdym dniu wykorzystywania monitora przed rozpoczęciem pracy
Geometryczna poprawność obrazu (tylko dla monitorów kineskopowych) – co 6 miesięcy
Drukarki stosowane do tworzenia kopii cyfrowych obrazów medycznych:
Jakość obrazu – w każdym dniu wykorzystania drukarki przed rozpoczęciem pracy, ale nie częściej niż co tydzień
Gęstości optyczne – w każdym dniu wykorzystania drukarki przed rozpoczęciem pracy, ale nie częściej niż co tydzień
Analogowy system obrazowania (ciemnia):
Proces wywoływania – w każdym dniu pracy wywoływarki
Pomieszczenie ciemni – co 6 miesięcy
Warunki oceny zdjęć rentgenowskich – w każdym dniu korzystania z negatoskopu
Tomografy CBCT:
Artefakty – co miesiąc
Wartość HU – co miesiąc
Jednorodność obrazu – co miesiąc
Poziom szumu – co miesiąc
Rozdzielczość wysokokontrastowa – 6 miesięcy po każdych testach specjalistycznych
Geometryczna poprawność obrazu – 6 miesięcy po każdych testach specjalistycznych
Cyfrowy system obrazowania (monitory):
Warunki oglądania obrazów – w każdym dniu wykorzystywania monitora przed rozpoczęciem pracy
Jakość obrazu – w każdym dniu wykorzystywania monitora przed rozpoczęciem pracy
Progowy kontrast wyświetlonego obrazu – w każdym dniu wykorzystywania monitora przed rozpoczęciem pracy
Geometryczna poprawność obrazu (tylko dla monitorów kineskopowych) – co 6 miesięcy
Drukarki stosowane do tworzenia kopii cyfrowych obrazów medycznych:
Jakość obrazu – w każdym dniu wykorzystania drukarki przed rozpoczęciem pracy, ale nie częściej niż co tydzień
Gęstości optyczne – w każdym dniu wykorzystania drukarki przed rozpoczęciem pracy, ale nie częściej niż co tydzień
Fantomy przeznaczone do wykonywania testów podstawowych aparatów wewnątrzustnych oraz pantomograficznych (funkcja 2D) Zobacz ofertę
§ 18 ust. 1 pkt 7 „7) ogranicza się stosowanie jezdnego i przenośnego sprzętu radiologicznego wyłącznie do przypadków, gdy przybycie pacjenta do stacjonarnego urządzenia radiologicznego jest przeciwwskazane ze względów medycznych; ograniczenie to nie dotyczy jezdnego sprzętu radiologicznego stosowanego wyłącznie do zdjęć wewnątrzustnych.”
Funkcjonowanie przewoźnych aparatów RTG do tej pory nie było jasno określone, a zgody na użytkowanie takiego sprzętu były przyznawane w zależności od opinii poszczególnych stacji sanitarnych. Nowelizacja rozporządzenia jednoznacznie zezwala na stosowanie jezdnych aparatów rentgenowskich do zdjęć wewnątrzustnych.
Aktualne Prawo Atomowe określa, iż jednostki ochrony zdrowia stosujące medyczne procedury radiologiczne podlegają audytom klinicznym wewnętrznym (art. 33 ust. 1 pkt1).
Zgodnie z § 53 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 lutego 2011 r. w sprawie warunków bezpiecznego stosowania promieniowania jonizującego dla wszystkich rodzajów eskpozycji medycznej:
„W jednostkach ochrony zdrowia wykonujących procedury wyłącznie z zakresu stomatologicznych zdjęć wewnątrzustnych albo wyłącznie z zakresu densytometrii kości do przeprowadzenia klinicznego audytu wewnętrznego kierownik jednostki powołuje przynajmniej jedną osobę, która jest uprawniona do wykonywania procedur podlegających temu audytowi.”
Kolejny ukłon w stronę małych placówek. Zapis ten pozwala na wykonanie wewnętrznego audytu klinicznego jednej osobie (wcześniej potrzebne były przynajmniej dwie).